Diagnostisch onderzoek

Auteur	ir. N van Geloven
Co-Auteur
auteurschap op deze site

Bij diagnostisch onderzoek, het onderzoeken van meetinstrumenten, gaat het vaak om de volgende drie vragen:

• Is het instrument valide (meet het instrument wat hij moet meten en kan het meetinstrument onderscheid maken tussen zieke en niet zieke mensen, of onderscheid tussen ernstige klachten en niet ernstige klachten)?
• Is het betrouwbaar (levert het meetinstrument dezelfde resultaten op bij herhaling door een of door verschillende personen en bij verschillende proefpersonen)?
• Is het responsief (kan het meetinstrument een verandering aantonen)?

Wat wordt bedoeld met sensitiviteit en specificiteit?

Sensitiviteit en specificiteit gebruik je wanneer je een nieuwe test of meetmethode met een "gouden standaard" vergelijkt. Sensitiviteit heeft betrekking op personen die door de gouden standaard als positief worden bestempeld. Sensitiviteit is dan het percentage van die groep die ook door de nieuwe test als positief worden bestempeld. Specificiteit heeft betrekking op personen die door de gouden standaard als negatief worden bestempeld. Specificiteit is dan het percentage van die groep die ook door de nieuwe test als negatief worden bestempeld.

De informatie over het relatief aantal 'waar'-positieven en 'waar'-negatieven kan gecombineerd worden met behulp van de diagnostische odds ratio.

Hoe analyseer ik de betrouwbaarheid van mijn meetmethode?

Als je naar de betrouwbaarheid van een meetinstrument (of meetmethode) kijkt, worden vaak de volgende analyses gedaan:

• Inter-observer agreement (2 beoordelaars)
• Intra-observer agreement (1 beoordelaar)

Inter-observer agreement geeft aan in hoeverre verschillende observers tot hetzelfde oordeel komen bij het uitvoeren van eenzelfde meting. Het geeft daarmee aan hoe gevoelig de metingen zijn voor de persoon die de metingen verricht. Bij intra-observer agreement wordt gekeken in hoeverre een observer tot hetzelfde oordeel komt bij het herhaalderlijk uitvoeren van een meting.

Voor deze analyses worden vaak de intraclass correlatie coefficient en Cohen's kappa gebruikt.

Referenties

• Bland J.M., Altman D.G. Statistical methods for assessing agreement between two methods of clinical measurement, Lancet 1986, 1:307-310)
• SPSS handleiding met oa uitleg over hoe een Bland-Altman plot te maken.
• Obuchowski, N.A., Estimating and Comparing Diagnostic Tests’ Accuracy When the Gold Standard Is Not Binary, Academic Radiology, Vol 12, No 9, September 2005
• ROC curve op www.anaesthetist.com Zeer veel uitleg over allerhande toepassingen van de ROC curve.

Terug naar OVERZICHT voor een overzicht van alle statistische onderwerpen op deze wiki.

Terug naar KEUZE TOETS voor hulp bij het uitzoeken van een geschikte toets of analyse.